Misją Instytutu jest prowadzenie badań oraz opracowywanie, wdrażanie i upowszechnianie nowych rozwiązań w zakresie sprzętu i środków minersko-zaporowych, systemów minowania i rozminowania, schronów i ukryć, sprzętu do maskowania i rozpoznania inżynieryjnego oraz sprzętu i środków do uzdatniania i oceny jakości wody, układów elektrycznych i elektronicznych, zespołów prądotwórczych, maszyn inżynieryjnych, a także sprzętu mostowo-przeprawowego. Działania te mają na celu zastosowanie wyników badań naukowych i prac rozwojowych do potrzeb wojsk inżynieryjnych i są realizowane w trzech pionach: rozwoju, naukowym oraz badawczym, stanowiących podstawę działalności Instytutu.

Instytut wykonuje badania zarówno dla wojska jak i podmiotów cywilnych w szerokim zakresie, np.: oceny jakości wód powierzchniowych i podziemnych, zdalnego pomiaru temperatury wraz z obróbką i wizualizacją wyników, rejestracji i analiz zjawisk towarzyszących wybuchom, badań wpływu czynników środowiskowych (promieniowanie słoneczne, hałas, temperatura, wilgotność), lokalizacji przedmiotów metalowych zalegających w glebach, udostępniania zbiorów biblioteki naukowej, polonizacji sprzętu zakupionego za granicą. Prowadzi także szkolenia w zakresie nowo opracowanego sprzętu oraz wytwarzania i obrotu materiałami wybuchowymi, bronią, amunicją oraz wyrobami i technologią o przeznaczeniu wojskowym i policyjnym. Instytut ponadto prowadzi działalność normalizacyjną oraz certyfikację sprzętu inżynieryjnego, w ramach funkcjonujących w strukturze WITI Ośrodka Certyfikacji Sprzętu Inżynieryjnego i Laboratorium Badawczego, akredytowanych przez Polskie Centrum Akredytacji oraz Ministra Obrony Narodowej.

W Instytucie, który od początku swojego istnienia wpisuje się w historyczny nurt normalizacji i zapewnienia jakości sprzętu wojskowego, działa Podkomitet Nr 3 ds. Środków Uzbrojenia i Wyposażenia Inżynieryjnego Komitetu Technicznego Nr 176 ds. Techniki Wojskowej i Zaopatrzenia.

Ze względu na specyfikę działania Instytutu stosowane są zasady i procedury zapewniające zarówno rzetelne, profesjonalne jak i terminowe wykonanie badań, a także bezpieczeństwo informacji, jako element wysokiego standardu świadczenia usług i gwarant zaufania do Instytutu. Gwarantem jakości prowadzonych badań jest szeroka współpraca WITI zarówno z jednostkami krajowymi jak i zagranicznymi obejmująca Uczelnie, Instytuty Badawcze oraz Przedsiębiorstwa owocująca wspólnymi projektami, przedsięwzięciami oraz inicjatywami.

Wojskowy Instytut Techniki Inżynieryjnej im. profesora Józefa Kosackiego (WITI) we Wrocławiu jest państwową jednostką organizacyjną, wyodrębnioną pod względem prawnym. Ministrem nadzorującym Instytut jest Minister Obrony Narodowej. Instytut nabył osobowość prawną po wpisaniu do Krajowego Rejestru Sądowego w dniu 31 marca 2003 r. pod numerem KRS 0000157109.

Przedmiotem działalności podstawowej Instytutu jest prowadzenie badań naukowych i prac rozwojowych, głównie w zakresie obronności i bezpieczeństwa (w szczególności zmierzających do zaspokojenia potrzeb obrony narodowej) oraz przystosowanie wyników badań naukowych i prac rozwojowych do potrzeb praktyki.

Działalność podstawowa Instytutu jest prowadzona w dziedzinie nauk przyrodniczych i technicznych w zakresie:

1. technologii, sprzęt i środków do wydobywania, uzdatniania i oceny jakości wody;
2. diagnostyki i utylizacji materiałów niebezpiecznych;
3. środków bojowych, głównie amunicji saperskiej i jej elementów;
4.  sprzętu i środków do budowy, rozpoznania, pokonywania i likwidacji zapór minowych;
5. sprzętu do wykrywania i likwidacji improwizowanych urządzeń wybuchowych (IED);
6. materiałów wybuchowych;
7. systemów fizycznej ochrony obszaru;
8. pomocniczego wyposażenia inżynieryjnego;
9. sterowania amunicją saperską;
10. elektroenergetyki polowej – źródeł prądu, przemysłu energii i oświetlenia;
11. badania wpływu warunków środowiskowo-atmosferycznych;
12. badania odporności na wpływ zjawisk towarzyszących wybuchom i narażeniom mechanicznym;
13. rejestracji i analizy zjawisk fizycznych, w tym także oddziaływań elektrycznych, magnetycznych i grawitacyjnych;
14. maszyn inżynieryjnych i sprzętu do prac drogowych, fortyfikacyjnych i utrzymania lotnisk;
15. sprzętu mostowo i desantowo-przeprawowego;
16. fortyfikacji polowej;
17. sprzętu i środków do prowadzenia obserwacji i rozpoznania, maskowania oraz pozoracji;
18. technologii i sprzętu do zbierania, gromadzenia, przetwarzania i przesyłania danych z rozpoznania inżynieryjnego.

Instytut prowadzi działalność gospodarczą na rzecz podmiotów krajowych i zagranicznych, w zakresie objętym przedmiotem jego działania, z zachowaniem obowiązujących przepisów, która obejmuje między innymi:

1. prowadzenie badań naukowych i analiz technicznych;
2. opracowywanie opinii i ekspertyz niemających charakteru badań naukowych i prac rozwojowych;
3. prowadzeniem badań bezpieczeństwa użytkowania wyrobów;
4. prowadzenie szkoleń specjalistycznych i kursów;
5. produkcję aparatury, urządzeń, materiałów i innych wyrobów i technologii oraz wykonywanie usług i robót ;
6. usługi na rzecz administracji publicznej i obrony narodowej;